शिक्षण जीवनका  अनुभवहरु ( ८ )

शिक्षण जीवनका  अनुभवहरु ( ८ )

अचेल परीक्षाको समय हो । अंग्रेजी विषयमा निबन्ध लेख्नु पर्ने प्रश्न दिने चलन छ । प्रायः प्रश्न यस्तो सोध्ने गरिन्छ –
” Write a short essay on Dashain or Tihar” यो प्रश्नमा अहिन्दू विद्यार्थीहरुले राम्ररी जवाफ लेख्न सक्दैन नै । त्यस प्रश्नको ठाउँमा यसरी सोधौं – “Write a short essay on your family festival that you have enjoyed”. यस प्रश्नमा सबै जातजातिले आ-आफ्ना पर्वको बारेमा अवश्य लेख्ने छन् । 

पानी पुरी खाने किशोरी

पानी पुरी खाने किशोरी

छोटो-छोटो पोशाक 
फरर -फरर उड्दा
भित्री वश्त्र देखिने
एक झुण्ड किशोरी
पानी पुरी खाँदै
हंसी मजाक गर्दै
मुरी मुरी हाँस्दा
पुरीको झोल
ओंठबाट झरी
छातिबाट बग्दा
फिस्स हाँसी 
वाल्ल परी हेर्थ्यो
पानी पुरी दादा ।

” लौ तेरो त…”
भन्दै खितित्त 
हाँस्थे सखीहरु ।
टक्क रोकिइ 
पुर्लुक्क हेर्थे
वटुवाहरु ।

गर्दा खिसी एउटीको
अर्कीको पनि
हुन्थ्यो त्यही गती ।
पानी पुरीको 
रंग लगाई 
मुष्ठै पैसा तिरी
टिमिक्-टिमिक्
चाल चाल्दै
छोटा-छोटा
पोशाक उडाउंदै
हुत्तिए भीड ठेल्दै ।
पानी पुरी खाने किशोरी 
  – बुटवल
२०७१ चैत १५

शिक्षण जीवनका अनुभवहरु (१२)

शिक्षण जीवनका अनुभवहरु ( १२ )

चैत महिना वार्षिक परीक्षाको रिजल्ट तयार गर्ने र वैशाखदेखि नयाँ शैक्षिक सत्र शुरु गर्न विद्यार्थी भर्ना र वार्षिक कार्यतालिका बनाउने आदि काममा समय खर्चिनु पर्ने वेला हो ।प्राइवेट बोर्डिंग स्कूलहरूले त अग्रिम रुपमा रणनीति बनाई लागू गर्दछन् । विहान चाँडै गुंड छाडी चारा खोज्न उड्ने चराचुरुंगीले प्रशस्तै चारा बटुल्न सफल हुन्छन् । यस्तै समयमै भर्ना नीति तये गर्ने त्यस्ता विद्यालयले प्रतिभावान विद्यार्थी र सम्पन्न अभिभावक हात पार्छन् । सामुदायिक विद्यालयहरुको भर्ना कार्यक्रम विस्तारै शुरु हुन्छ । मन नलगाइ-नलगाइ घरदैलो र स्वागत कार्यक्रम थालनी गर्दछन् । कतिपय अभिभावकवर्गले सामुदायिक / सरकारी विद्यालयमा अंग्रेजीमाध्यममा पढाइ नहुंने तर्फ गुनासा गर्दछन् ।

केहीले त शिक्षकहरुलाई ” तपाईका छोराछोरी पनि तपाईले पढाउने विद्यालयमा भर्ना गर्न ल्याउनुस अनि हामी पनि त्यहाँ भर्ना गरौंला” भनी चुनौति दिन्छन् । किनभने सरकारी स्कूलका अधिकाँश शिक्षकहरुका सन्तानहरु महंगा बोर्डिंग स्कूलहरुमा भर्ना गरिएका हुन्छन् । विगत वर्षहरुमा पाल्पा जिल्लाका केही विद्यलयका अभिभावक र गाउँवासीहरुले त शिक्षकहरुले पनि आफ्ना छोराछोरीलाई आफूले पढाइरहेका विद्यालयमै भर्ना गर्नु पर्ने अभियान नै चलाए । शिक्षकहरु बाध्य भएर सो माग पूरा गरे । माग उचित थियो । यस्तो गर्दा शिक्षकले तनमन लगाएर पढाउने हुन्छन् । अभिभावकहरुको विश्वास पनि विद्यालयले जित्छ । तर यस्तो गर्दा शिक्षकहरुका सन्तानहरुको घरपायक भने मिलेको हुनु पर्दछ । 

काठमाण्डौंको एक विद्यालयमा मैले लामो समयसम्म पढाएं । नयाँ शैक्षिक सत्रको तैयारी गर्न बस्ने शिक्षक स्टाफ़ वैठकमा शिक्षक स्टाफ र कर्मचारीका छोराछोरी पनि विद्यालय उमेर समूहको भए वा घर पायक पर्ने भए आफ्नै विद्यालयमा ल्याई भर्ना गर्नु पर्ने विचार विमर्श हुन्थ्यो । तर कुराकोलागि कुरा मात्रै हुन्थ्यो । कोही आफ्ना वालवच्चाको हक हितको कुरा गर्थे । कोही मानव अधिकारको दुहाइ दिन्थे । कोही भने निजी क्षेत्रको  जस्तै स्तरीय पढाइ हुने ग्यारेन्टी भए त्यहाँ छुटाएर भर्ना गर्न ल्याउने मन्तव्य राख्थे । तर त्यस विद्यालयमा सुचिकार,पियन-पाले र शिक्षक र प्रशासक कसैले पनि आफ्ना छोराछोरीहरु भर्ना गर्न ल्याएनन् । बोर्डिंग स्कूलमा विदा प-यो भने तिनका सन्तानहरु विद्यालयमा ल्याएर टाईम पास गराउँछन् । यसपाली के गर्लान् ? दैव जानुन् ।

मैले भने चालिसकै दशकमा आफ्ना सन्तानहरुलाई आफूले पढाउने विद्यालयमा भर्ना गरी प्रवेशिका उत्तीर्ण गराएको थिएं ।